Introductieles verslag dinsdag 6 september 2011

De eerste les was een introductie op wat we het komende jaar gaan doen.

Frank bracht verschillende voorwerpen en afbeeldingen mee. Aan de hand daarvan bespraken we onder andere:

* kunst - niet kunst
* origineel - kopie - namaak - nep/vervalsing
* binnenwereld - buitenwereld
* vormgeving - decoratie - functioneel
* kleur in de wereld om ons heen
* schilderijen zijn vaak driedimensionaal, de verfhuid is meestal een reliëf
* hierdoor (en door de gelaagdheid) straalt licht vaak heel anders van een schilderij af dan van een foto (of reproductie van een schilderij)

* waarde vs. marktwaarde van kunst
* 40% van 500 geënqueteerde Nederlanders stelt kunst gelijk aan vermaak (als we de NRC moeten geloven).

* Wittgenstein, en de relaties tussen `Beeld' en `Wereld'

verslag 20 april

20 April was de laatste keer, omdat 1 les onvoorzien uitviel.

Daarom een wat andere opzet van de les, geen rondetafel-gesprek maar een eindpresentatie met 3 schema's waarin de verschillende thema's die aan bod zijn geweest aan elkaar werden geknoopt.

Hieronder die drie schema's (niet helemaal volledig, ter plekke nog aangevuld), met enig commentaar per schema:


schema 1 (klik met rechtermuisknop op `view image' voor een vergroting)

Schema 1 geeft de kern van de lessen weer. Een beeldend kunstenaar put onder andere uit haar/zijn binnenwereld, maar die wordt gevoed door de buitenwereld. Dit is een rijke en gecompliceerde wisselwerking, waar we in de lessen maar een tipje van hebben opgelicht. Het werk van een kunstenaar, het `beeld', is te zien als communicatie tussen die twee werelden.

Bij communicatie gaat het over zowel taal als verhaal.

Wittgenstein zegt in zijn Tractatus Logico-Philosophicus:

Wir machen uns Bilder der Welt

Dit lijkt inderdaad een menselijke kernactiviteit. Wanneer we `beeld' en `verhaal' ruim opvatten, dan zien we dit terug in alle kunsten en zelfs daarbuiten. Goed om te bedenken is dat er voor een verhaal ook een toehoorder (publiek) nodig is. Een vraag die opkomt is:

Hoort de toehoorder hetzelfde verhaal als hetgeen de verteller wil vertellen?

Een aantal belangrijke aspecten van `Verhaal' zijn samengevat in het volgende schema:


schema 2 (klik met rechtermuisknop op `view image' voor een vergroting)

Tot slot komen we bij het laatste schema, met de aspecten

Perfectie / Experiment / Mislukking
Succes / Beoordeling / Kritiek

waar we het uitvoerig over hebben gehad. Belangrijk is dat elke zogenaamde mislukking een kans biedt, en dat kritiek in feite belangrijke feedback geeft over hoe je verhaal gehoord wordt, en daarmee ook een kans geeft je verhaal toegankelijker te maken, mocht je dat willen. Beoordeling is in alle fasen te zien als een instrument. Of je dat instrument wilt inzetten, kun je laten afhangen van het moment. Sommige momenten in het proces zijn daarvoor geschikt, andere wellicht niet (zie ook `experiment').


schema 3 (klik met rechtermuisknop op `view image' voor een vergroting)

Ook stippen we het belangrijke begrip `Postmodernisme' nog maar eens aan. Postmodernisme is te zien als denkwijze over communicatie. Hoe ga je om met verhalen in de wereld, wanneer ieders verhaal subjectief is, en we toch behoefte hebben aan een maatschappelijke objectieve kwaliteit?

############

Tenslotte (als mijn geheugen me niet volledig in de steek laat) bespreken we nog onderstaande tekening van Rembrandt:


Rembrandt, aanbidding van de drie koningen (klik met rechtermuisknop op `view image' voor een vergroting)

waarover Harmjan onder andere zegt: the medium is the message