Showing posts with label afwijking. Show all posts
Showing posts with label afwijking. Show all posts

Monday, March 29, 2010

Verslag 2 maart deel 2

Na Margriets presentatie laat Frank onderstaand filmpje zien over Chuck Close:



We hadden het al eerder over Chuck Close gehad, hij is in eerste instantie bekend geworden door fotorealistische portretten op enorm formaat (zie ook fotorealisme, hyperrealisme, onder andere over de invloed van de fotografie op de schilderkunst).

Maar Close verliet zijn oorspronkelijke fotorealisme -al enigszins voordat hij grotendeels verlamd raakte na een bloeding in zijn wervelkolom, maar die handicap dwong hem verder- en ging abstracte pixels gebruiken in zijn werk.


chuck close, self-portrait
Chuck Close, self portrait (2000)

chuck close, detail of self-portrait 2000
Chuck Close, detail van rechteroog van self portrait (2000)

Frank wil Close' pixelbenadering graag vergelijken met werk van Wassily Kandinsky, een van de grondleggers van de moderne abstracte kunst:

wassily kandinsky, farbstudie quadrate
Wassily Kandinsky, Farbstudie Quadrate

Volgens Frank kun je zo zelfs in het werk van een fotorealistische schilder invloeden zien van de abstracte kunst, die sommige studenten ontoegankelijk of onaantrekkelijk vinden. Chuck Close is zich als fotorealist juist altijd bewust geweest van de merkwaardige relatie tussen afbeelding en werkelijkheid. In wezen bestaat iedere 2-dimensionale afbeelding uit abstracte pixels. De afbeelding kan verwijzen naar iets in de werkelijkheid, maar veel van wat we aan een afbeelding mooi of interessant vinden is gelegen in de behandeling van de abstracte elementen (volgens Frank).

Het motto hiervan volgens Frank is: doe als Chuck Close en vergroot je wereld. Verdiep je ook in dingen die je ontoegankelijk lijken. Er is een schat aan abstracte kunst die je kan helpen om je kleurgebruik/materiaalgebruik/compositie te versterken, ongeacht of je nu realistisch werkt of niet.

&&&&&&&

Tenslotte staan we naar aanleiding van Chuck Close nog even stil bij het feit dat veel `grote' kunstenaars (v/m) last hadden van een handicap, stoornis, afwijking. Het accepteren en wellicht overwinnen hiervan kan soms juist een belangrijke meerwaarde geven.

Tuesday, October 27, 2009

Verslag 13 oktober deel 3

[Niet alle opmerkingen zijn in dit verslag te vangen, ik probeer de hoofdlijn weer te geven, soms weet ik ook niet meer wie welke opmerking maakte...waarvoor excuus]

Roger merkt op dat cliché's nuttig zijn om de aandacht niet af te leiden van datgene waar het je echt om gaat als vormgever. Het kan zijn dat je een totaalbeeld schept, waarin je 1 onderwerp echt wilt uitlichten. Voor de rest kun je dan waarschijnlijk beter cliché's gebruiken, anders dan wordt het voor je publiek snel te ingewikkeld.

Zo komen we weer terug op het doorlopende thema `Verhaal en Publiek'. Wat wil je vertellen, en aan wie?

Cliché's kunnen nuttig zijn om je verhaal toegankelijker te maken voor je publiek (zie ook Kuifje. Ongetwijfeld zouden in Kuifje in Holland windmolens en tulpen zijn voorgekomen.).

Maar je kan ook last hebben van cliché's. Bijvoorbeeld omdat je je eigen werk maar cliché vindt. En we willen allemaal eigenlijk origineel zijn, of niet? Het oordelen over ons eigen werk kan in dit opzicht een valkuil zijn, vindt Frank. Cliché's zijn namelijk ook nuttig om te oefenen, om je te bekwamen en technische en beeldende vaardigheid op te doen. Zeer veel beroemde vormgevers, kunstenaars, schrijvers, musici, componisten,...zijn begonnen met eindeloos oefenen van cliché's. (zie ook weer de eerste albums van Kuifje).

In dat verband geldt de regel van 10.000 uur. Wie in de kunsten op het niveau wil komen dat `het stroomt', die zal er waarschijnlijk minstens 10.000 uur werken in moeten stoppen. Vaak is dat dan werken aan (relatieve) cliché's. `Standaard' akkoordenschema's, `standaard' loopjes oefenen op de gitaar, `standaard' tekenen naar de waarneming, en dergelijke.

In die tijd heeft het eigenlijk niet zo veel zin om je zorgen te maken over de originaliteit van wat je doet. Blijf werken, dan komt het op een gegeven moment `vanzelf'.

Marijke voegt hier nog aan toe, dat ze iets heeft gehad aan het algemene advies om dingen te bewaren, ook al vind je ze niet goed. Ze vertelt dat ze nu ook goede en interessante dingen ziet in werk van vroeger, wat ze destijds cliché-matig of mislukt vond.

$$$$$$$$

Wel heeft het oordeel `cliché' alles te maken met het oordeel `afwijking'. In onze taal heeft het woord ` afwijking' vaak een negatieve lading. Maar tegelijkertijd is een afwijking de enige manier om aan het cliché te ontkomen.

Cliché betekent oorspronkelijk `drukpatroon' of `drukvoorbeeld'. Van een cliché af werden eindeloos alsmaar dezelfde kopieën gedrukt.

`Die heeft een afwijking' gebruiken we in onze taal om een negatief oordeel uit te spreken. Frank vindt dat voor kunstenaars en vormgevers ook zou moeten gelden: koester je afwijking, koester je afwijkingen ;-). Ze zitten je misschien in de weg, maar zullen je tegelijkertijd helpen om het cliché te ontstijgen, mocht je dat willen.

$$$$$$$$

Zo hebben we nu schema 4 voor een groot deel doorlopen. Over blijft het stuk: Techniek en Wat is nodig? Dat komt in volgende lessen aan bod, en schema 4 is eigenlijk een doorlopend thema.

Voor dit verslag tenslotte nog een plaatje dat we bekeken, met wat bijbehorende opmerkingen.

Uit de populaire cultuur halen veel kunstenaars weer inspiratie. Zeker in de stroming Pop Art waarvan Andy Warhol een belangrijke vertegenwoordiger was. Overigens merkte Claudia op dat Warhol's zeefdrukken van Marilyn Monroe voor haar hét voorbeeld van kitsch zijn.

andy warhol, marilyn monroe
Andy Warhol Marilyn Monroe (uit een serie van 10 zeefdrukken, klik met rechtermuisknop op `view image' voor een vergroting).

We bekijken een schilderij van Roy Lichtenstein. Marijke merkt op dat Lichtenstein graag wilde laten zien hoe mooi de populaire beeldcultuur van de strips eigenlijk is. Hij schilderde daarvoor zelfs in een pointillistische techniek (allemaal puntjes, Ben-Day dots om precies te zijn) waarbij hij alleen maar de standaard drukkleuren gebruikte.

roy lichtenstein, blam
Roy Lichtenstein Blam (klik met rechtermuisknop op `view image' voor een vergroting).

Gezien ons uitstapje naar Kuifje (Tintin in het Frans en Engels), is het volgende citaat van wikipedia misschien interessant:
In the wider art world, both Andy Warhol and Roy Lichtenstein have claimed Hergé as one of their most important influences. Lichtenstein made paintings based on fragments from Tintin's comics, whilst Warhol utilised the ligne claire and even made a series of paintings with Hergé as subject. He declared: "Hergé has influenced my work in the same way as Walt Disney. For me, Hergé was more than a comic strip artist".