16 Maart bespraken we uitgebreid onderstaand schema, dat gedeeltelijk ook een herhaling is van eerder schema's, maar met een wat andere invalshoek. Namelijk die van de communicatie en interactie.
schema 6 (klik met rechtermuisknop op `view image' voor een vergroting)
(Dit bleek een aardige voorbereiding op de navolgende les van 23 maart, die -op verzoek- ging over de rol van kunst/vormgeving en kunstenaars/vormgevers in de maatschappij.)
In deze les nadruk op de moeilijkheden waar velen van ons mee kampen als het gaat om de interactie en communicatie (van binnenwereld en buitenwereld, van ik met jou, met anderen, etc.). Dit is algemeen menselijk maar sommigen hebben het duidelijk makkelijker dan anderen. Kunstenaar/vormgever zijn en tegelijkertijd ook aansluiting vinden in de buitenwereld, met je werk en met jezelf als mens, dat is geen geringe opgave. Zeker als communicatie en interactie van nature geen sterke kanten zijn.
We hebben het er vaker over gehad dat je als kunstenaar/vormgever altijd iets van jezelf blootgeeft, en dat dit een bepaalde kwetsbaarheid meebrengt. Ook is het vaak nodig om óver je werk en jezelf te communiceren, als je je werk aan anderen wil tonen, met anderen wil communiceren door middel van je werk, je wil uiten.
Het kan dan nuttig zijn als je iets van je sterke en zwakke kanten kent. Een belangrijk punt is (volgens Frank) dat je bij zaken waar je zwak in bent, ook hulp kunt zoeken van anderen. Dan moet je alleen wel onder ogen zien dat je die zwakke kant hebt, en het accepteren. Zo zijn er voor ieder van ons verschillende barrières, en het kan zijn dat je niet over alle barrières heen komt (op weg naar geld en roem en dure auto's en mooie ...[in volgorde van belangrijkheid]). Maar dat wil niet per se zeggen dat je dan `mislukt'. Integendeel. We hebben al gezien dat veel van 's werelds meest bijzondere kunstenaars ook niet over een aantal barrières heenkwamen, en dat hun zwakke kanten juist ook hun kracht mede bepaalden.
Kort samengevat luidt Franks tip dus:
-Interactie en communicatie is voor mensen als groepsdieren van levensbelang. (Evenals waardering van anderen.). Besteed er dus aandacht aan, maar eis niet het onmogelijke van jezelf want dat kost onnodig energie.
-Leer zien waar je sterke en minder sterke punten liggen. Accepteer dat je sommige dingen niet zult kunnen, en zoek daar eventueel hulp bij. Probeer of je andere barrières wel kunt slechten.
-Voed je inspiratie en je zelfvertrouwen (binnenwereld), zodat je een voldoende stevige basis hebt om de buitenwereld tegemoet te treden. De buitenwereld die regelmatig met onbegrip en kritiek zal reageren...maar die kritiek biedt ook kansen (zoals we zagen) om je verhaal te versterken. Laat je niet imponeren door `bekende naam' of `deskundige': je bent binnen afzienbare tijd zelf de deskundige. Kritiek van iemand die niet de tijd en moeite neemt om goed naar je werk te kijken, kun je veilig naast je neerleggen (ongeacht wie het is, vindt Frank).
-Geniet ook van het bijzondere feit dat je het in je hebt om je binnenwereld/buitenwereld beeldend vorm te geven, er beeldend over te communiceren. Geniet van de waardering die je daarvoor krijgt, ook al komt die waardering misschien niet van grote getalen mensen.
-Zoek medekunstenaars/medevormgevers, die je begrijpen/steunen -al is het maar een beetje, dat is vaak genoeg.
-Laat je niet teveel beperken in wat je voor werk maakt. Verwachtingen van de buitenwereld (al is het maar familie) kun je ook naast je neer leggen, als je sterk genoeg in je schoenen staat om voor je eigen verhaal te kiezen. Je kan ook tegengehouden worden door je eigen verwachtingen hoe de buitenwereld zal reageren (als je met `schokkend' of `ander' of `experimenteel' of `slecht' werk komt...), laat je daardoor niet teveel bepalen.
Showing posts with label kritiek. Show all posts
Showing posts with label kritiek. Show all posts
Monday, March 29, 2010
Thursday, April 30, 2009
verslag 20 april
20 April was de laatste keer, omdat 1 les onvoorzien uitviel.
Daarom een wat andere opzet van de les, geen rondetafel-gesprek maar een eindpresentatie met 3 schema's waarin de verschillende thema's die aan bod zijn geweest aan elkaar werden geknoopt.
Hieronder die drie schema's (niet helemaal volledig, ter plekke nog aangevuld), met enig commentaar per schema:
schema 1 (klik met rechtermuisknop op `view image' voor een vergroting)
Schema 1 geeft de kern van de lessen weer. Een beeldend kunstenaar put onder andere uit haar/zijn binnenwereld, maar die wordt gevoed door de buitenwereld. Dit is een rijke en gecompliceerde wisselwerking, waar we in de lessen maar een tipje van hebben opgelicht. Het werk van een kunstenaar, het `beeld', is te zien als communicatie tussen die twee werelden.
Bij communicatie gaat het over zowel taal als verhaal.
Wittgenstein zegt in zijn Tractatus Logico-Philosophicus:
Dit lijkt inderdaad een menselijke kernactiviteit. Wanneer we `beeld' en `verhaal' ruim opvatten, dan zien we dit terug in alle kunsten en zelfs daarbuiten. Goed om te bedenken is dat er voor een verhaal ook een toehoorder (publiek) nodig is. Een vraag die opkomt is:
Een aantal belangrijke aspecten van `Verhaal' zijn samengevat in het volgende schema:
schema 2 (klik met rechtermuisknop op `view image' voor een vergroting)
Tot slot komen we bij het laatste schema, met de aspecten
Perfectie / Experiment / Mislukking
Succes / Beoordeling / Kritiek
waar we het uitvoerig over hebben gehad. Belangrijk is dat elke zogenaamde mislukking een kans biedt, en dat kritiek in feite belangrijke feedback geeft over hoe je verhaal gehoord wordt, en daarmee ook een kans geeft je verhaal toegankelijker te maken, mocht je dat willen. Beoordeling is in alle fasen te zien als een instrument. Of je dat instrument wilt inzetten, kun je laten afhangen van het moment. Sommige momenten in het proces zijn daarvoor geschikt, andere wellicht niet (zie ook `experiment').
schema 3 (klik met rechtermuisknop op `view image' voor een vergroting)
Ook stippen we het belangrijke begrip `Postmodernisme' nog maar eens aan. Postmodernisme is te zien als denkwijze over communicatie. Hoe ga je om met verhalen in de wereld, wanneer ieders verhaal subjectief is, en we toch behoefte hebben aan een maatschappelijke objectieve kwaliteit?
############
Tenslotte (als mijn geheugen me niet volledig in de steek laat) bespreken we nog onderstaande tekening van Rembrandt:
Rembrandt, aanbidding van de drie koningen (klik met rechtermuisknop op `view image' voor een vergroting)
waarover Harmjan onder andere zegt: the medium is the message
Daarom een wat andere opzet van de les, geen rondetafel-gesprek maar een eindpresentatie met 3 schema's waarin de verschillende thema's die aan bod zijn geweest aan elkaar werden geknoopt.
Hieronder die drie schema's (niet helemaal volledig, ter plekke nog aangevuld), met enig commentaar per schema:
schema 1 (klik met rechtermuisknop op `view image' voor een vergroting)
Schema 1 geeft de kern van de lessen weer. Een beeldend kunstenaar put onder andere uit haar/zijn binnenwereld, maar die wordt gevoed door de buitenwereld. Dit is een rijke en gecompliceerde wisselwerking, waar we in de lessen maar een tipje van hebben opgelicht. Het werk van een kunstenaar, het `beeld', is te zien als communicatie tussen die twee werelden.
Bij communicatie gaat het over zowel taal als verhaal.
Wittgenstein zegt in zijn Tractatus Logico-Philosophicus:
Wir machen uns Bilder der Welt
Dit lijkt inderdaad een menselijke kernactiviteit. Wanneer we `beeld' en `verhaal' ruim opvatten, dan zien we dit terug in alle kunsten en zelfs daarbuiten. Goed om te bedenken is dat er voor een verhaal ook een toehoorder (publiek) nodig is. Een vraag die opkomt is:
Hoort de toehoorder hetzelfde verhaal als hetgeen de verteller wil vertellen?
Een aantal belangrijke aspecten van `Verhaal' zijn samengevat in het volgende schema:
schema 2 (klik met rechtermuisknop op `view image' voor een vergroting)
Tot slot komen we bij het laatste schema, met de aspecten
Perfectie / Experiment / Mislukking
Succes / Beoordeling / Kritiek
waar we het uitvoerig over hebben gehad. Belangrijk is dat elke zogenaamde mislukking een kans biedt, en dat kritiek in feite belangrijke feedback geeft over hoe je verhaal gehoord wordt, en daarmee ook een kans geeft je verhaal toegankelijker te maken, mocht je dat willen. Beoordeling is in alle fasen te zien als een instrument. Of je dat instrument wilt inzetten, kun je laten afhangen van het moment. Sommige momenten in het proces zijn daarvoor geschikt, andere wellicht niet (zie ook `experiment').
schema 3 (klik met rechtermuisknop op `view image' voor een vergroting)
Ook stippen we het belangrijke begrip `Postmodernisme' nog maar eens aan. Postmodernisme is te zien als denkwijze over communicatie. Hoe ga je om met verhalen in de wereld, wanneer ieders verhaal subjectief is, en we toch behoefte hebben aan een maatschappelijke objectieve kwaliteit?
############
Tenslotte (als mijn geheugen me niet volledig in de steek laat) bespreken we nog onderstaande tekening van Rembrandt:
Rembrandt, aanbidding van de drie koningen (klik met rechtermuisknop op `view image' voor een vergroting)
waarover Harmjan onder andere zegt: the medium is the message
Labels:
beoordeling,
eindles,
experiment,
kritiek,
postmodernisme,
Rembrandt,
verhaal,
verslag 20 april,
Wittgenstein
Saturday, April 4, 2009
Communicatie, taal, mislukking (verslag 30 maart deel 1)
Dit keer een kort verslag (wegens drukte ivm expositie voorbereiding).
Besproken op 30 maart:
-Waarom doe je een kunstopleiding? Jos: omdat het van je verwacht wordt. De omgeving verwacht dat je iets serieus onderneemt op dit gebied. En daarna kun je makkelijker werk vinden in de kunstwereld / ontwerpwereld / ... . Frank: dus je doet het voor anderen? Of om een papiertje/diploma te halen? Discussie ontspint. Jos & anderen: toch ook omdat ik zelf iets wil leren, wat ik niet alleen in mijn eentje kan leren. Nieuwe ideeën, andere aanpak, kennis, disciplines, maar met name een omgeving met andere mensen waar je van kan leren. Ook dingen moeten doen waar je niet helemaal zin in hebt hoort daarbij.
-Waarom zou je iets willen leren dan,als kunstenaar? Volgens Frank heeft dit te maken met de relatie binnenwereld-buitenwereld. Simpel geschetst: kenmerkend voor een kunstenaar is de drang om haar/zijn verhaal (van binnen, in de binnenwereld) op een of andere manier naar buiten te brengen, in de buitenwereld, waar anderen het kunnen zien/horen/ervaren/...
Harmjan herkent dit, en vertelt dat hij als klein kind al een robot wilde bouwen, en daar ook diverse onderdelen (stukjes rubber, ander materiaal) voor verzamelde. Dat hij er achterkwam dat hij er niet in slaagde om van die materialen iets te maken dat op n robot leek en dat hij het vooral frustrerend vond dat hij zijn verhaal van die robot niet verteld kreeg. Waaruit hij (nu) afleidt dat het het meer om het verhaal ging dan de robot zelf. Nog steeds is hij in zijn werk bezig om een dergelijk verlangen uit te beelden, dat over robots kan gaan, maar ook vliegmachines, hele andere zaken.
Dit brengt de discussie op Panamarenko.
panamarenko, scotch gambit
Panamarenko is een (recentelijk gepensioneerde) Belgische kunstenaar, die bekend is geworden met zijn op vliegmachines lijkende objecten. Die evenwel niet kunnen vliegen, maar die sterk spreken van het verlangen naar vliegen, en de wondere wereld van onze dromen en machines hiervoor.
Frank ziet hierin helaas ;-) aanleiding om het als intermezzo te gaan hebben over:
-Mislukking. Mislukking is nodig. (zie deel 2 verslag)
#####
Daarna keert de discussie terug tot `kunst is communicatie'. (Harmjan: het gaat allemaal over `taal'). Alle kunst spreekt een bepaalde taal. En dat betekent dat er eigenlijk twee kanten zijn aan kunst. Natuurlijk is er de kunstenaar die iets probeert te vertellen, uit te beelden, met behulp van een soort `taal'.
Maar er is ook de bekijker, de toehoorder, de beschouwer. Deze spreekt niet vanzelf dezelfde taal als de kunstenaar / muzikant / ontwerper ...
Al eerder was besproken dat de meesten van ons het `ontvangen van de kunst' door anderen als belangrijk ervaren. Frank probeert aan te geven dat dit een mooie wisselwerking kan opleveren tussen buiten- en binnenwereld.
Want door reacties uit de buitenwereld rustig te bekijken, kun je veel opsteken over wat voor jezelf nog mogelijke versterkingen zijn voor in je werk. (over `versterking' en `tekortkoming': zie mislukking, en het tweede deel van het verslag). Soms kan zo'n versterking liggen in het verduidelijken van je `taal'. Zodat anderen het makkelijker verstaan.
-Reacties uit de buitenwereld kunnen bijzonder bot en ongenuanceerd zijn. Maar hierin schuilt dus ook een goede kans om iets te leren over je eigen werk en waar je naar toe wilt. Zelfs de meest ongeoefende toehoorder / bekijker kan iets over je werk zeggen wat je ineens een inzicht oplevert: `oh! dat is het wat ik niet helder kreeg, zo wil ik verder.'
Daarmee keert het gesprek terug tot omgaan met oordelen (zie `mislukking'). Volgens Frank is `oordelen' een heel nuttig instrument, wanneer je het op de juiste momenten gebruikt. [Over dit inzetten van je `instrumenten' op een vruchtbare manier, wellicht meer in een van de laatste lessen.]
En dan is de les alweer ten einde, en geven Harmjan en Frank alleen nog een beschrijving van de praktische oefening die we de volgende gastles gaan doen. We gaan iets tekenen (wellicht gebonden aan bepaalde regels) en de anderen gaan wat er getekend is bekijken, en schrijven op hoe zij het ervaren. Vervolgens kijken we hoe de taal / wereld van de maker aansluit bij de taal / wereld van de ontvangers. een van de mogelijke beperkingen kan zijn, dat je een gevoel gaat tekenen maar dat je alleen gebruik mag maken van kleur en abstract.
Besproken op 30 maart:
-Waarom doe je een kunstopleiding? Jos: omdat het van je verwacht wordt. De omgeving verwacht dat je iets serieus onderneemt op dit gebied. En daarna kun je makkelijker werk vinden in de kunstwereld / ontwerpwereld / ... . Frank: dus je doet het voor anderen? Of om een papiertje/diploma te halen? Discussie ontspint. Jos & anderen: toch ook omdat ik zelf iets wil leren, wat ik niet alleen in mijn eentje kan leren. Nieuwe ideeën, andere aanpak, kennis, disciplines, maar met name een omgeving met andere mensen waar je van kan leren. Ook dingen moeten doen waar je niet helemaal zin in hebt hoort daarbij.
-Waarom zou je iets willen leren dan,als kunstenaar? Volgens Frank heeft dit te maken met de relatie binnenwereld-buitenwereld. Simpel geschetst: kenmerkend voor een kunstenaar is de drang om haar/zijn verhaal (van binnen, in de binnenwereld) op een of andere manier naar buiten te brengen, in de buitenwereld, waar anderen het kunnen zien/horen/ervaren/...
Harmjan herkent dit, en vertelt dat hij als klein kind al een robot wilde bouwen, en daar ook diverse onderdelen (stukjes rubber, ander materiaal) voor verzamelde. Dat hij er achterkwam dat hij er niet in slaagde om van die materialen iets te maken dat op n robot leek en dat hij het vooral frustrerend vond dat hij zijn verhaal van die robot niet verteld kreeg. Waaruit hij (nu) afleidt dat het het meer om het verhaal ging dan de robot zelf. Nog steeds is hij in zijn werk bezig om een dergelijk verlangen uit te beelden, dat over robots kan gaan, maar ook vliegmachines, hele andere zaken.
Dit brengt de discussie op Panamarenko.
panamarenko, scotch gambit
Panamarenko is een (recentelijk gepensioneerde) Belgische kunstenaar, die bekend is geworden met zijn op vliegmachines lijkende objecten. Die evenwel niet kunnen vliegen, maar die sterk spreken van het verlangen naar vliegen, en de wondere wereld van onze dromen en machines hiervoor.
Frank ziet hierin helaas ;-) aanleiding om het als intermezzo te gaan hebben over:
-Mislukking. Mislukking is nodig. (zie deel 2 verslag)
#####
Daarna keert de discussie terug tot `kunst is communicatie'. (Harmjan: het gaat allemaal over `taal'). Alle kunst spreekt een bepaalde taal. En dat betekent dat er eigenlijk twee kanten zijn aan kunst. Natuurlijk is er de kunstenaar die iets probeert te vertellen, uit te beelden, met behulp van een soort `taal'.
Maar er is ook de bekijker, de toehoorder, de beschouwer. Deze spreekt niet vanzelf dezelfde taal als de kunstenaar / muzikant / ontwerper ...
Al eerder was besproken dat de meesten van ons het `ontvangen van de kunst' door anderen als belangrijk ervaren. Frank probeert aan te geven dat dit een mooie wisselwerking kan opleveren tussen buiten- en binnenwereld.
Want door reacties uit de buitenwereld rustig te bekijken, kun je veel opsteken over wat voor jezelf nog mogelijke versterkingen zijn voor in je werk. (over `versterking' en `tekortkoming': zie mislukking, en het tweede deel van het verslag). Soms kan zo'n versterking liggen in het verduidelijken van je `taal'. Zodat anderen het makkelijker verstaan.
-Reacties uit de buitenwereld kunnen bijzonder bot en ongenuanceerd zijn. Maar hierin schuilt dus ook een goede kans om iets te leren over je eigen werk en waar je naar toe wilt. Zelfs de meest ongeoefende toehoorder / bekijker kan iets over je werk zeggen wat je ineens een inzicht oplevert: `oh! dat is het wat ik niet helder kreeg, zo wil ik verder.'
Daarmee keert het gesprek terug tot omgaan met oordelen (zie `mislukking'). Volgens Frank is `oordelen' een heel nuttig instrument, wanneer je het op de juiste momenten gebruikt. [Over dit inzetten van je `instrumenten' op een vruchtbare manier, wellicht meer in een van de laatste lessen.]
En dan is de les alweer ten einde, en geven Harmjan en Frank alleen nog een beschrijving van de praktische oefening die we de volgende gastles gaan doen. We gaan iets tekenen (wellicht gebonden aan bepaalde regels) en de anderen gaan wat er getekend is bekijken, en schrijven op hoe zij het ervaren. Vervolgens kijken we hoe de taal / wereld van de maker aansluit bij de taal / wereld van de ontvangers. een van de mogelijke beperkingen kan zijn, dat je een gevoel gaat tekenen maar dat je alleen gebruik mag maken van kleur en abstract.
Subscribe to:
Posts (Atom)