Tuesday, March 10, 2009

opdracht voor 16 maart

De opdracht voor 16 maart luidt:

Kijk in de komende week of je voorbeelden ziet van de wisselwerking binnenwereld-buitenwereld, zoals in de les besproken. Mogelijke aanknopingspunten (je mag het ook helemaal zelf invullen):

* Neem een kunstenaar die jou erg aanspreekt en vraag jezelf af: is deze kunstenaar vooral bezig met de eigen binnenwereld (en zo ja, hoe reageert de buitenwereld daar dan op?) of omgekeerd?

* Hoe belangrijk is het voor jou om iets uit jezelf te verbeelden, ongeacht wat anderen daar van vinden? Of vind je dat wat je maakt `nuttig' moet zijn, mooi gevonden moet worden, of juist maatschappijkritisch om mensen aan het denken te zetten (invloed op de buitenwereld, commentaar op de buitenwereld)?

* Heb je al een idee welke innerlijke/uiterlijke beeldwereld je wilt gaan uitwerken in je verdere ontwikkeling als kunstenaar?

Voor vragen kun je me altijd mailen.

verslag 9 maart (aanvullingen welkom)

De lessen hebben de vorm van een rondetafelgesprek. Op 9 maart onder andere besproken:


- 2 werken van Damien Hirst, en een persiflage

- het verschil tussen een kunstenaar als Vincent van Gogh en Damien Hirst. Van Gogh werkt volledig van binnenuit (binnenwereld) en trekt zich weinig aan van wat de buitenwereld ervan vindt. Hirst speelt juist met de reacties van de buitenwereld en zegt dat dat zijn kunst bepaalt.

- waardering van kunst, waarde van kunst. Wat doe je als een galerie je €10.000 biedt voor een schilderij dat je zelf helemaal mislukt vindt? [antwoord van jonathan: het voor €2 verkopen. Met als boodschap: jij wilt het kopen, dat is goed, maar ik vind het mislukt. Die boodschap wordt weer een onderdeel van het verhaal dat aan het kunstwerk kleeft, dat erbij hoort of misschien wel onderdeel is van het kunstwerk]. Hoe voelt het als iemand je werk begrijpt / niet begrijpt? Wie bepaalt wat en hoeveel een schilderij of een tekening waard is?

- soms heb je uitleg nodig, communicatie, een kijkje in de binnenwereld van een kunstenaar om haar/zijn kunst te kunnen begrijpen. Van Gogh beschreef het als rook die uit een schoorsteen komt, terwijl binnen een fel vuur brandt dat men niet kan zien.

- wanneer vind je iets dat je gemaakt hebt `goed' of `geslaagd'? Een kunstenaar heeft ook te maken met het (voor)oordeel van anderen, omdat we het werk blijkbaar niet alleen maar voor onszelf maken. We willen het op de een of andere manier delen met anderen. Voor sommigen zoals Hirst zit de kunst zelfs voor een belangrijk deel in de reacties van anderen.

- maar de buitenwereld weet vaak niet goed wat `men' ervan moet vinden. Vaak is er een kleine groep `experts' die bepalen of iets `goed' is, `waardevol' enzovoorts. De rest van de buitenwereld volgt dan die groep. Ook als kunstenaar krijg je te maken met kleine groepen / commissies / ... die bepalen of je werk `goed genoeg' is om in aanmerking te komen voor bijv. expositie, subsidie, aankoop...

- zou iedere kunstenaar een basisinkomen moeten krijgen? Vroeger was er de BKR-regeling, maar is het niet beter om het aan `de markt' over te laten?

- allerlei voorbeelden: iemand als Chaim Soutine die eerst willekeurig welk schilderij verkocht om te kunnen leven, en later toen hij meer geld had ze weer terug probeerde te kopen om ze te kunnen vernietigen. Maurits Escher die pas ruim na zijn 50e van zijn werk kon leven. In het boek `Of Human Bondage' van Somerset Maugham komt een schilder voor die van al zijn schilderijen alleen het beste stukje uitsnijdt en bewaart.

Monday, March 9, 2009

Eerste opzet voor de gastlessen Beeld en Wereld

Hieronder een eerste opzet voor de gastlessen, ik zal 1 en ander wel wat netter maken.

vak: beeld & wereld
Tijd: Maart-April 2009
docenten:
Frank Waaldijk en Harmjan Roeles


doelen:

Studenten krijgen inzicht en vaardigheden m.b.t.

- eigen (binnen)wereld in relatie tot de buitenwereld
- eigen motivatie en inspiratie(bronnen)
- innerlijk proces van vormgeving
- eigen sterke kanten en werkpunten
- kunst als communicatie, communicatie over kunst
- kunst in de buitenwereld: waardering, kunstenaars in de maatschappij
- andere kunstenaars, hun inspiraties, moeilijkheden, handicaps.


vorm:

7 a 8 interactieve bijeenkomsten van +/- 5 kwartier, aan de hand van concrete persoonlijke ingangen / ervaringen / (kunst)beleving. In de tijd tussen de bijeenkomsten krijgen studenten de opdracht om voorbeelden te zoeken van dat wat besproken is.

middelen:

Audiovisueel: bijv. een filmpje over Chuck Close (10 min), een foto van een werk van Damien Hirst, andere filmpjes en kunstwerken.

Whiteboard.

Evt. tekenmaterialen, voor diegenen voor wie woorden geen goede ingang zijn.

Aanvullingen welkom, studenten kunnen ook zelf dingen meebrengen.


leidraad:

Algemene leidraad is de relatie tussen binnenwereld en buitenwereld. Een kunstenaar heeft van binnenuit een scheppingsdrang, een behoefte aan vormgeven. Die drang is zo sterk dat de kunstenaar voor een beroep in de beeldende kunst kiest (je kan een parallel trekken met de andere kunsten, daar geldt iets vergelijkbaars). Door vorm te geven, brengt de kunstenaar iets van haar/zijn binnenwereld naar buiten. Daar kunnen anderen in de buitenwereld het kunstwerk zien, en daar brengt het iets teweeg. Omgekeerd brengt de buitenwereld iets teweeg in de binnenwereld van de kunstenaar. Vaak is de buitenwereld een directe inspiratie, zoals bij het schilderen van mensen, dieren, landschappen.

Een kunstenaar heeft dagelijks te maken met zowel binnenwereld als buitenwereld. Waardering voor haar/zijn kunst, zowel positieve als negatieve. De vraag: `Wat wil ik nu echt vormgeven? Waarom ben ik niet in de autobranche gegaan? Wat trek ik me van de reacties aan?’. En veel meer.

hulpdraden:

Een paar kapstokken. Uit de praktische filosofie, een mengeling van oosterse en westerse beschouwing. En uit de voorbeelden van andere kunstenaars, en uit wat de studenten zelf aandragen.

- Ken jezelf
- Sattva, Rajas, Tamas: drie samenwerkende energieën in de natuur, die ook in ieder van ons voorkomen. Maar bij veruit de meesten is 1 van deze energieën dominant, 1 kan redelijk meekomen, en 1 loopt achter. Toch zijn ze alledrie nodig om tot `resultaat’ te komen. Kun je erachter komen welke energie bij jou dominant is? Wat kun je doen om de energie die achterloopt toch ergens vandaan te halen wanneer dat nodig is?
- Biografieën / ideeën / werken van andere kunstenaars (met een opvallende afwijking / talent / handicap / ... hoe vergaat / verging het hun?)
- Kunstenaarsschap gaat vaak samen met `afwijkingen’, geestelijke aandoeningen (blijkt uit gedegen onderzoek), moeite met `normaal doen’... Handicap of noodzaak, kun je je dus afvragen. In hoeverre past een kunstenaar zich aan aan haar/zijn omgeving en omgekeerd? Anders gezegd: hoe `groter’de kunstenaar, hoe meer `afwijkingen’ er meestal in diens persoonlijkheid te vinden zijn.
- Praktische opdrachten. Zoals: let de komende week op of iets je bijzonder raakt. Wat was dat? Zegt dat iets over wat jouw drijfveer is als kunstenaar?

Welkom bij Beeld & Wereld

Welkom allemaal.

Deze blog is bedoeld voor studenten van de UNIT-academie in Nijmegen. Opgezet voor de gastlessen Beeld en Wereld, maar we zien wel hoe het loopt.

Op deze blog zal ik in ieder geval iets schrijven over de onderwerpen van de gastlessen. Maar het wordt denk ik pas interessant wanneer studenten en andere geïnteresseerden meeschrijven. Dat kan ook in de vorm van plaatjes zijn.

Voor actief meedoen zijn twee goede vormen. Je kan gewoon commentaar geven op de berichten (posts) via de commentaar-link. Dit kan prima anoniem, maar ook met een eventuele blogger-id; wat je maar wil. Je kan ook je aanmelden bij mij als mede-auteur, dan krijg je een login en kan je zelf berichten plaatsen.

Laten we zien hoe het vorm krijgt!